ارزیابی تناسب اراضی برای محصولات مهم دیم و فاریاب در استان گیلان ، ایران

برنج ، چای و بادام زمینی سه محصول مهم استان گیلان می باشند. برنج در اراضی پست ، جلگه ای و ساحلی ، بادام زمینی در اراضی جلگه ای و چای در اراضی جلگه ای و کوهستانی کشت می شود. هدف از انجام این تحقیق که در سال 80 - 1379 انجام گرفت، ارزیابی تناسب کیفی اراضی برای این سه محصول می باشد. برای انجام این تحقیق منطقه ای از استان گیلان که این محصولات در آنجا کشت می شوند در نظر گرفته شد. این منطقه با وسعت حدود 12130 هکتار شامل دامنه های شمالی کوههای البرز در جنوب شهرستان سیاهکل و اراضی پست جلگه ای در جنوب جاده رشت - آستانه اشرفیه با دو فیزیوگرافی کوه و دشت رسوبی رودخانه ای می باشد. به منظور ارزیابی تناسب اراضی برای برنج چای و بادام زمینی ابتدا با انجام مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی نقشه خاکهای منطقه تهیه گردید. داده های اقلیمی و مشخصات پروفیلی خاکها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و از مقایسه این خصوصیات با جداول نیازهای رویشی گیاهان ،تناسب کیفی اراضی به روشهای محدودیت و پارامتریک تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که اقلیم منطقه مورد مطالعه تولید برنج و بادام زمینی دیم را محدود می کند ولی برای بادام زمینی فاریاب هیچ محدودیتی ندارد. همچنین اقلیم برای تولید برنج فاریاب محدودیت متوسط و در مورد چای محدودیت شدید ایجاد می نماید. علاوه بر متغیرهای اقلیمی در اکثر واحدهای اراضی عوامل محدود کننده تولید برنج بادام زمینی فاریاب و چای خصوصیات خاک می باشد که این خصوصیات عبارتند از شیب اراضی ، وضعیت زهکشی اراضی ، سنگریزه ، بافت ، اسیدیته، و شوری خاک. بطور کلی در تحقیق حاضر نشان داد در منطقه مورد مطالعه عامل محدود کننده اصلی برای تولید برنج ، بادام زمینی و چای خصوصیات خاک می باشد که در مورد برنج و چای ، اقلیم نیز عامل محدود کننده بعدی به شمار می رود